Kunst als antwoord op of illustratie van ‘Das Unbehagen in der Kultur’ - door Paul Verhaeghe

FUTURE NARRATIVES V, dat betekent een heel jaar onderzoeksevenementen aan het RITCS. Artistiek onderzoek en reflectie wordt zichtbaar gemaakt in workshops, lezingen, screenings, leesgroepen, noem maar op. FUTURE NARRATIVES V loopt van oktober 2023 tot juni 2024, en richt zich op studenten en docenten, en op alle geïnteresseerde buitenstaanders, binnen en buiten het culturele veld.

Volgens een bepaald slag politici zouden kunstenaars beter gaan werken, écht werken. Een meerderheid van de bevolking heeft hetzelfde oordeel over politici. Het ‘onbehagen’ waar Sigmund Freud over schreef in 1930 is groter dan ooit, de malaise laat zich op alle vlakken voelen. Een deel van de verklaring voor het onbehagen ligt in het feit dat kunst haar belangrijkste functie grotendeels kwijtgespeeld is. Ten einde dat te begrijpen, gaat Paul Verhaeghe in op de aard van het onbehagen en de relatie met cultuur.

Paul Verhaeghe was hoogleraar klinisch psychologie en psychoanalyse aan Universiteit Gent tot zijn emeritaat in 2021. Zijn eerste doctoraat handelde over hysterie, zijn tweede over psychodiagnostiek. Sedert 2000 gaat zijn belangstelling vooral naar de invloed van maatschappelijke veranderingen op psychologische en psychiatrische moeilijkheden. Met ‘Liefde in tijden van eenzaamheid’ (1998) brak hij door naar een algemeen en internationaal publiek. ‘Het einde van de psychotherapie’ (2009), ‘Identiteit’ (2012), ‘Autoriteit’ (2015) en ‘Intimiteit’ (2018) bereikten eveneens een groot internationaal lezerspubliek. Daarnaast publiceerde hij de essays ‘Over normaliteit en andere afwijkingen’ (2019) en ‘Houd afstand, raak me aan’. In 2021 blikte hij in ‘Wat brengt u hier?’, het boek dat hij samen met Sarah Vankersschaever maakte, terug op zijn carrière. Begin mei 2023 verscheen ‘Onbehagen’, een boek waarin hij op een wetenschappelijk onderbouwde manier en in een heldere toegankelijke schrijfstijl een analyse maakt van het onbehaaglijke gevoel van onze tijd en het verband met de maatschappij.